ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΤΡΙΤΗ ΗΛΙΚΙΑ 

Όλοι αντιμετωπίζουμε σε στιγμές της ζωής μας τη μοναξιά για μικρό ή μεγάλο διάστημα. Αυτό είναι κυρίως φαινόμενο πιο έντονο κατά την περίοδο της εφηβείας αλλά και της τρίτης ηλικίας.
Σε διάφορες ηλικίες, ο άνθρωπος καλείται να προσαρμοστεί σε διάφορες εξωτερικές  συνθήκες, όπως ο χώρος εργασίας, ο γάμος, μία τεκνοποίηση ή η συνταξιοδότηση. Το στάδιο της συνταξιοδότησης σε συνδυασμό με την προχωρημένη ηλικία μπορεί να αποτελέσει μία μόνιμη αιτία μοναξιάς, γιατί τότε :

• Αρχίζει η φθίνουσα πορεία της υγείας του ανθρώπου
• Το άτομο καλείται να προσαρμόσει την καθημερινότητα του σε νέες συνθήκες όπως η συνταξιοδότηση- η οποία τις περισσότερες φορές οδηγεί «σε μελαγχολία» αφού αποκόβεται από ενεργό μέλος της κοινωνίας
• Τότε βιώνει συχνά την απώλεια αγαπημένων του ανθρώπων -συντρόφου, φίλων- με αποτέλεσμα να αισθάνεται κοινωνικά αποκλεισμένος
• Συνήθως, τότε γίνεται ο απολογισμός του παρελθόντος, όπως το να συνειδητοποιεί το άτομο ανεκπλήρωτες προσδοκίες, οπότε βιώνει μία γενική θλίψη

Οι απώλειες που έχουν άνθρωποι αυτής της ηλικίας, όπως της κοινωνικής θέσης, του εισοδήματος, πιθανός θάνατος φίλων, απώλεια ανεξαρτησίας λόγω σωματικής νόσου αλλά και μερικά νοσήματα που προκαλούν οργανική κατάθλιψη όπως εγκεφαλικά επεισόδια, οι νόσοι Parkinson και Alzheimer, οι μεταβολικές διαταραχές ή και η αναιμία οδηγούν τους ηλικιωμένους να παρουσιάζουν περισσότερο άγχος, αίσθημα έλλειψης συμπαράστασης και απαισιοδοξία.
Η κατάθλιψη δεν είναι χαρακτηριστικό των ηλικιωμένων και δεν θα πρέπει να θεωρείται φυσιολογική. Έτσι, συμπτώματα όπως η μείωση των κοινωνικών επαφών και δραστηριοτήτων, ελάττωση λήψης πρωτοβουλιών, το άγχος και η ανησυχία, δυσφορία, μελαγχολία, διαταραχές της όρεξης ή του ύπνου, κόπωση, ελαττωμένη ενεργητικότητα, διαταραχές στη συγκέντρωση ή την μνήμη δεν θα πρέπει να θεωρηθούν φυσιολογικά από τους κοντινούς συγγενείς των ατόμων αυτών αλλά θα πρέπει να αντιληφθούν ότι κάτι δεν  πάει καλά με την ψυχολογική ισορροπία των ατόμων αυτών και ίσως είναι σημάδια κατάθλιψης.

ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΟΙ ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ;

Είναι πολύ σημαντικό η κατάθλιψη στους ηλικιωμένους να αναγνωρίζεται και να θεραπεύεται. Οι ηλικιωμένοι που υποφέρουν από κατάθλιψη συχνά παραπονιούνται για σωματικά προβλήματα, αυξημένο άγχος ή προβλήματα μνήμης και συγκέντρωσης. Κάθε σοβαρή ασθένεια αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο επικοινωνούμε με τους άλλους. Οι πιο κοντινοί συγγενείς είναι εκείνοι που θα επηρεαστούν πιο πολύ. Όσοι ζουν στο ίδιο σπίτι θα αισθανθούν πρώτοι την αναταραχή. Οι συγγενείς τότε θα πρέπει να μάθουν περισσότερα για το πώς αισθάνεται ένα άτομο με κατάθλιψη. Αυτό θα βοηθήσει στην κατανόηση της συμπεριφοράς του. Κι έτσι δεν θα αντιδράσουν στη συμπεριφορά του σαν να ήταν φυσιολογική ή με άσχημο – επιθετικό τρόπο.
Επίσης, η κατάθλιψη μπορεί να επηρεάζει μέλη της ίδιας οικογένειας. Και η συμβίωση με ένα άτομο που υποφέρει από κατάθλιψη μπορεί να προκαλεί κατάθλιψη. Οι συγγενείς δεν θα πρέπει να αδρανούν και θα πρέπει να θυμούνται ότι η κατάθλιψη είναι επικίνδυνη αλλά και θανατηφόρα. Ο κίνδυνος απόπειρας αυτοκτονίας στη διάρκεια της ζωής των ατόμων με κατάθλιψη είναι περίπου 25%. Ο κίνδυνος επιτυχημένης αυτοκτονίας στη διάρκεια της ζωής του καταθλιπτικού είναι περίπου 15%. Αυτό κατατάσσει την κατάθλιψη μεταξύ των θανατηφόρων ασθενειών.
Παρόλα αυτά δεν υπάρχει τίποτα δύσκολο στην θεραπεία της κατάθλιψης, δεν είναι δυσάρεστη. Η πιο συχνή μέθοδος της γεροντικής κατάθλιψης είναι η φαρμακοθεραπεία η οποία σε συνδυασμό με την ψυχοθεραπεία έχει σίγουρα θετικά
αποτελέσματα.

ΤΙ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΞΟΥΝ ΟΣΟΙ ΕΠΙΛΕΞΟΥΝ ΝΑ ΑΦΗΣΟΥΝ ΤΟΥΣ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΥΣ ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΣΕ ΟΙΚΟΥΣ ΕΥΓΗΡΙΑΣ;

Ένας δημοφιλής τρόπος διαχείρισης των δυσκολιών των ηλικιωμένων από το οικογενειακό περιβάλλον είναι η τοποθέτηση τους σε οίκους ευγηρίας. Τότε συχνά οι ηλικιωμένοι αισθάνονται ότι περιθωριοποιούνται και η προοπτική της απομόνωσης και της μοναξιάς ενεργοποιεί την απογοήτευση, την αίσθηση του κενού και τη μελαγχολία. Εκεί θα πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί γιατί η συχνότητα εμφάνισης της κατάθλιψης αυξάνει.

Έτσι, οι συγγενείς θα πρέπει να είναι πολλοί προσεκτικοί στην επιλογή τους και να δώσουν βάση σε παραμέτρους όπως:

1. Να κάνουν σωστή επιλογή του Οίκου Ευγηρίας, να είναι σίγουροι ότι υπάρχει τόσο ιατρική όσο και Ψυχολογική περίθαλψη
2. Να σιγουρευτούν ότι εκεί οι Ηλικιωμένοι θα βρουν παρέα και θα μπορέσουν να συνυπάρξουν με τους υπόλοιπους που ήδη βρίσκονται εκεί μέσα
3. Να μην τους ξεχνούν και να κάνουν συχνές επισκέψεις
4. Να βεβαιωθούν ότι το Γηροκομείο προσφέρει Ψυχαγωγία, εκδρομές και άλλες εκδηλώσεις που θα κάνουν τους Ηλικιωμένους να αισθάνονται δραστήριοι και χρήσιμοι
5. Να τους πείσουν ότι εκεί θα έχουν την ευκαιρία να επικοινωνήσουν με άλλα άτομα, να δημιουργήσουν καινούριες φιλίες και να μοιραστούν πράγματα και εμπειρίες με συνομηλίκους τους, με αποτέλεσμα να μην αισθανθούν περιθωριοποιημένοι, απομόνωση και μοναξιά.